Historie van de Waalsprong

Het Waalspronggebied heeft een rijk historisch karakter. De afgelopen jaren zijn dan ook spectaculaire cultuurhistorische en archeologische vondsten gedaan uit het verre en meer recente verleden. Een aantal van deze elementen komt terug in de nieuwe invulling van het gebied. Door zijn vruchtbare rivierklei is het Waalspronggebied een van de oudst bewoonde gebieden van Nederland. In de late steentijd (rond 3700 v. Chr.) waren er al landbouwnederzettingen. Door de conserverende werking van de vochtige bodem zijn beenderen en andere historische bodemschatten uitstekend bewaard gebleven.

Opgravingen en archeologie

Tijdens opgravingen in Oosterhout en Lent zijn allerlei aardewerken gebruiksvoorwerpen en bronzen objecten naar boven gekomen. In de Elten verwijzen 22 straatnamen naar vondsten uit het Romeinse en Bataafse verleden. Ook (de omgeving van) Lent is een archeologische vindplaats, gelet op de vondst van Romeinse munten, verschillende grafveldjes en de resten van een Bataafse nederzetting . Een spectaculaire vondst in Lent is een grafveld uit de Ijzertijd met vier onverbrande skeletten, wat voor die tijd zeer ongewoon was. Een skelet was van een man van tussen de 40 en de 60 jaar oud, getooid met drie bronzen sieraden: twee vlechtringen en een oorring. Deze man zal de geschiedenis ingaan als ‘de Man van Lent’. De belangrijkste vondsten zijn te zien in een permanente expositie in de Historische Tuin te Lent.

Nabij de Ovatonde ligt bovendien een ondergronds archeologisch monument dat voor de toekomst bewaard moet blijven. Aan de oppervlakte is niets bijzonders te zien, maar de bodem herbergt de oudste resten van jagers/ verzamelaars-kampementen die in de Waalsprong gevonden zijn: ze dateren van ca. 5000 jaar v. Chr. De hoop is dat er in de toekomst betere en goedkopere technieken beschikbaar komen om de diepe aardlagen op te graven.

Bommen en granaten

Het Waalspronggebied is ook een waar strijdtoneel geweest in de Tweede Wereldoorlog. Denk maar aan ‘een brug te ver’. Er worden nog steeds munitie en gebruiksvoorwerpen uit die periode gevonden. Voordat er nieuwe bouwprojecten starten, wordt de grond eerst ontdaan van explosieven.

 
Historische elementen

Bij de planvorming voor de Waalsprong wordt zorgvuldig rekening gehouden met de oorspronkelijke kenmerken van het gebied. Een aantal bestaande structuren en cultuurhistorische elementen komt dan ook terug in de uiteindelijke plannen, zoals Landgoed Oosterhout, de Ressense Wal en Fort Knodsenburg.

Eeuwenoude inspiratie in het handboek erfgoedbeleving

De afgelopen jaren is er veel archeologisch onderzoek gedaan in de Waalsprong. Daaruit blijkt dat het gebied een zeer lange en aansluitende bewoningsgeschiedenis kent. Dat is heel bijzonder. De gemeente wil het verhaal van de Waalsprong nog meer zichtbaar en beleefbaar maken in het gebied. Daarom hebben we een handboek laten maken ter inspiratie voor de verdere ontwikkelingen en visualisaties van de bijzondere historie van de Waalsprong. Klik hier voor meer informatie over het handboek.